Beweegblog #51: Bewegen en dementie

Onlangs werd er een interessante lezing georganiseerd over bewegen en dementie in het ’t Trefpunt Duistervoorde. De vele voordelen van bewegen passeerden de revue in relatie tot deze aandoening. Voor mij een mooie gelegenheid om hier nog even wat dieper in te duiken.

Dementie is een verzamelnaam voor verschillende aandoeningen die leiden tot een afname van cognitieve functies, zoals geheugen, denken en redeneren. Deze afname wordt veroorzaakt door beschadigingen aan de hersencellen. De meest voorkomende vorm van dementie is de ziekte van Alzheimer.

Dementie is een aandoening die wereldwijd miljoenen mensen treft, met een aanzienlijke impact op zowel degenen die eraan lijden als hun naasten. Hoewel er geen genezing voor dementie is, hebben talrijke studies aangetoond dat regelmatige lichaamsbeweging een krachtig middel kan zijn om de progressie van de ziekte te vertragen en de algehele cognitieve functie te verbeteren.

Hoe het komt dat bewegen lijkt te beschermen tegen dementie is maar ten dele bekend. Wel is zeker dat bewegen een positief effect heeft op bekende risicofactoren van dementie zoals diabetes, hoge bloeddruk, obesitas, vaataandoeningen en ontstekingen. Maar ook als het ziekteproces niet via deze bekende risicofactoren loopt, is het risico op dementie te beperken.

Specifieke voordelen van beweging voor mensen met dementie

1. Verbetering van cognitieve functies: Regelmatige lichaamsbeweging kan helpen bij het behouden van geheugen en denkvermogen, zelfs bij mensen met gevorderde dementie.
2. Verlichting van gedragsproblemen: Beweging kan helpen bij het verminderen van rusteloosheid, agitatie en andere gedragsproblemen die vaak gepaard gaan met dementie.
3. Bevordering van sociale interactie: Groepsactiviteiten zoals wandelgroepen of aangepaste sporten kunnen sociale interactie bevorderen, wat belangrijk is voor het welzijn van mensen met dementie. Mensen met dementie leven namelijk vaker teruggetrokken en geïsoleerd.
4. Verbetering van slaappatronen: Regelmatige lichaamsbeweging kan de slaapkwaliteit verbeteren, wat op zijn beurt de cognitieve functies kan ondersteunen.

Praktische tips voor het integreren van beweging

1. Wandelen: Een van de meest toegankelijke vormen van lichaamsbeweging. Regelmatig korte wandelingen in de buurt kunnen al een positief effect hebben. Onderschat de uitdagingen en prikkels niet. Tijdens een wandeling hoor, voel, zie en ruik je van alles. Voor mensen met dementie zijn die prikkels erg belangrijk. Het zorgt ervoor dat hersenen letterlijk in beweging blijven en uitgedaagd worden
2. Aangepaste sporten: Overweeg activiteiten zoals aangepast zwemmen, tai chi of yoga, die de mobiliteit en flexibiliteit kunnen verbeteren zonder overmatige belasting.
3. Dansen: Dansen is niet alleen fysiek stimulerend, maar het kan ook emotionele en sociale voordelen bieden.
4. Tuinieren: Werken in de tuin kan zowel fysiek als mentaal bevredigend zijn, en het biedt een stimulerende omgeving.
5. Duur & intensiteit: Belangrijk is dat het bewegen structureel wordt aangeboden en wordt doorgezet voor een langere termijn. Zodra er gestopt wordt laten studies significante achteruitgang zien. Daarnaast wijzen studies uit dat korter en vaker trainen beter werkt dan langer en minder vaak trainen.

Tot slot

Beweging is een krachtig hulpmiddel bij het behoud van een gezond brein, zelfs bij mensen met dementie. Door regelmatige lichaamsbeweging te integreren in het dagelijks leven, kunnen we niet alleen de fysieke gezondheid bevorderen, maar ook de kwaliteit van leven verbeteren voor degenen die leven met deze uitdagende aandoening. Het is belangrijk om activiteiten aan te passen aan het individuele niveau en de behoeften van elke persoon, en altijd advies in te winnen bij zorgverleners (zoals een fysiotherapeute) voordat met een nieuw bewegingsprogramma wordt gestart.

Guus Kroes is Buurtsportcoach namens Mens en Welzijn Voorst. Zou jij na het lezen van zijn blog ook wel meer in beweging willen komen, maar heb je hier bepaalde hulp of advies bij nodig? Hij helpt je graag (en kosteloos) op weg. Neem gerust contact op via telefoonnummer: 06 40 10 36 11 of g.kroes@mensenwelzijn.nl